• Μεγαλύτερο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Προκαθορισμένο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Μικρότερο μέγεθος γραμματοσειράς

Μάρηδες

E-mail Εκτύπωση PDF

 ΜΑΡΗΔΕΣ

Το κείμενο είναι από το βιβλίο του Αθανάσιου Γουρίδη 'Διδυμότειχο μια άγνωστη πρωτεύουσα'

Το Διδυμότειχο και η επαρχία του κατά τις αρχές του 17ου αιώνα: Η δημογραφική ανάκαμψη των αστικών κέντρων της αυτοκρατορίας επέρχεται κατά τα τέλη του 16ου και τις αρχές του 17ου αιώνα και παραδόξως συνοδεύει τις πρώτες απτές εκδηλώσεις της παρακμής του οθωμανικού κράτους. Κατά την περίοδο αυτή η Θράκη γίνεται πόλος έλξης ελληνικών και όχι μόνο, πληθυσμών από τη νότια Βαλκανι­κή. Τότε πιθανότατα δημιουργούνται κάποια από τα ελληνικά χωριά της περιοχής και επανοικίζονται ή ενισχύονται τα περισσότερα, ήδη υφιστάμενα, με ελληνικούς πληθυσμούς, κάποια με την επανάκαμψή τους από περιοχές στις οποίες είχαν καταφύγει, με την ενθάρρυνση πλέον της Υψηλής Πύλης.Οι πεδινοί οικισμοί της Θράκης δέχονται πλέον συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς από την Πε­λοπόννησο, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο, αλλά και τη Μακεδονία, όπως και άλλους χριστιανικούς πλη­θυσμούς, προερχόμενους κυρίως από Αλβανία, Σερβία, Βουλγαρία και Ουγγαρία. Ο Γ.Λαμπουσιάδης, υπεύθυνος για την ονοματοποιία των οικισμών μετά την απελευθέρωση της Θράκης στα 1920, δημο­σίευσε έναν κατάλογο με τις υποτιθέμενες καταγωγές των «πέριξ του Διδυμοτείχου χωρίων» τα οποία δεν γνωρίζουμε πότε δημιουργήθηκαν, αλλά πολλά από αυτά ήδη συναντώνται σε γραπτές πηγές του 15"" και του 16υι' αιώνα. Παρακάτω παρατίθενται αυτές οι ονομασίες, όπως τις βρήκαμε στο παλιό Τα­χυδρομικό Ευρετήριο, μαζί με τα σημερινά ονόματα όσων από τα χωριά της περιοχής βρίσκονται δυτικά του ποταμού Έβρου.«Α' ομάς 12 χωρίων εκ Πελοποννήσου»: Κουρουτζή (Κιοϊ) (Καρωτή), Καδήκιοϊ(Μάνη), Τσο(μ)πανλή (Ποιμενικό), Κιζιλτζικ-κιοϊ (Σκουρτοχώρι ή Σκούρτι), Κουλακλή (Αμπελάκια), Παζαρλή (Παταγή), (Τσεσμέ ή Τσεσνέ) Καράμπουναρ (Βρυσικά), Ακμπουνάρ (Ασπρονέρι), Κιρέτσκιοϊ ή Κιρέτς Αρναούτ-κιοϊ (Ασβεστάδες), Τσιαουσλή (Κυανή, το μόνο μικτό χωριό, καθώς τα άλλα ήταν αμιγή ελληνικά, τουλάχιστον κατά τον 19° αιώνα), Ιντζέ (Κουφόβουνο). Πρόκειται κυρίως για τα γειτονικά στο Διδυ­μότειχο χωριά του Ερυθροποτάμου, τα οποία είχαν αποκτήσει την προσωνυμία Καπετανλάρ, δηλαδή «Καπεταναίοι». «Β' ομάς 11 χωρίων εξ Ηπείρου»: Πραγγί (παλαιό Μπρανκί), Αρναούτκιοϊ ή Ταστσί ή Τασ-Αρναούτ (Πετράδες), Κουλελή-Βουργάς (Πύθιο), Κωστή, Ζαλουφάκι, Ψαθάδες, Καπουτζή (Θυρέα), Μάνδρα, Σαλτίκιοϊ (Λάβαρα), Καρά-Μπεϊλή (Αμόριο), Σοφουλού (Σουφλί), δηλαδή τα παρέβρια χωριά .«Γ' ομάς 7 χωρίων εκ Μακεδονίας»: Τσαλίκιοϊ (Παλιούρι), Τοκμάκ(κιοϊ) (Μεταξάδες), Τιλκίκιοϊ (Α-λεποχώρι), Τζαμπάζ (Δόξα), Καρλή (Χιονάδες), Εβλεδίν ή Εμλεντίν (Λάδη), Μπουλγάρκιοϊ (Ελληνοχώ-ρι) και επιπλέον κατά το Δ.Μανάκα Δο(υ)γαντζή (Δοξιπάρα) και Καμπαΐκ (Χανδράς), χωριά κυρίως επί του Ερυθροποτάμου, στην περιοχή Μεταξάδων.Είναι σαφές ότι αυτή η απόδοση των οικισμών σε περιοχές προέλευσης δεν είναι απόλυτη ούτε επαρκώς τεκμηριωμένη. Επίσης, οι περισσότεροι από τους οικισμούς προϋφίστανται του 16ου αιώνα, παρά δημιουργούνται κατά τις μετακινήσεις του β' μισού του αιώνα αυτού. Επομένως η πηγή αναφέρε­ται κυρίως ως ενδεικτική κάποιων πιθανών συγγενειών.Τα ελληνικά τοπωνύμια στο χώρο της Δυτικής Θράκης κατά την περίοδο είναι ελάχιστα, αφού η τουρκική κατοχή τόσων αιώνων έδωσε στην πλειοψηφία τους αντίστοιχα ονόματα στους οικισμούς, παλαιούς και νέους. Εντούτοις, σε χωριά τα οποία κατόρθωσαν να διατηρήσουν έναν ελληνικό χαρα­κτήρα αποκτήθηκαν νέα ή κυρίως διατηρήθηκαν παλαιά ελληνικά τοπωνύμια, παράλληλα με τα τουρ­κικά. Τέτοια χωριά είναι η Κορνοφωλιά, η Δαδιά, το Κουφόβουνο, οι Πετράδες και η Μάνδρα.Στην ίδια την πόλη του Διδυμοτείχου από τις αρχές του 17ου αιώνα το μη μουσουλμανικό στοιχείο ενισχύει βαθμιαία τη θέση του και επεκτείνεται πολεοδομικά, ενώ παράλληλα παρατηρείται αύξηση ………

 

Τελευταία Ενημέρωση στις Τρίτη, 02 Μάρτιος 2010 09:18  
''Ζβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνεις κι ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον'' -Γιώργος Σεφέρης

ΕΙΚΟΝΕΣ

ΖΩΝΑΡΑΔΙΚΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΦΑΝΗ