' άπό τον "Ομηρο πληροφορούμεθα ότι ή Θράκη ήτο χώρα άμπελόεσσα, ότι ήτο χώρα ήδύοινος παράγουσα τον περίφημον βίμβλιον οίνον παραβαλλόμενον προς τό Όλύμπιον νέκταρ'
ΓΕΏΡΓΙΟΥ ΝΙΚ. ΤΟΛΙΔΗ
Ο ΤΡΥΓΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ!
«Άπό τη Θράκη βρε παιδιά άπό την Πιερία έβγήκεν ή θρησκεία».
Ό άείμνηστος Θρακιώτης ποιητής Γεώργιος Βιζυηνός με τό μικρό του αυτό δίστιχο μας υπενθυμίζει δύο μεγάλα γεγονότα, πού αναφέρονται στην αρχαία Θράκη. Τό ενα γεωγραφικόν: ότι τά δυτικά σύνορα τής αρχαίας Θράκης δεν ήσαν τά σημερινά, ό Νέστος, άλλα έφθαναν στον "Ολυμπο και στά Πιερία όρη, όπως τά βόρεια έφθαναν στον "Ιστρον ποταμόν, τον σημερινόν Δούναβιν. Ώς προς τόν πληθυσμόν, κατά τόν Ήρόδοτον, τό Θρακικόν "Εθνος της έποχής εκείνης ήτο τό πολυπληθέστερον μετά τό Ίνδικόν. Τό άλλο θρησκευτικόν: ότι άπό τήν Θράκη άπό τήν Πιερία έβγήκεν ή θρησκεία. Πράγματι στή Θράκη εκείνη τής αρχαιότητος έβγήκε μια θρησκεία, ή θρησκεία τοΰ Όρφέως και τοΰ Διονύσου, ή οποία ήτο ειδωλολατρική ώς προχριστιανική, ήσκησεν όμως επίδρασιν στον Χριστιανισμόν γιατί απέβλεπε στην ανύψωσαν του ανθρώπου σε ύψηλοτέραν ήθικήν σφαΐραν, απέτρεπε τόν φόνον τών ανθρώπων και έπρέσβευε τήν άθανασίαν τής ψυχής.
Είναι γνωστόν ότι ό Όρφεύς ήτο Θράξ μουσικός, υιός τοΰ βασιλέως Ίάγρου και τής μούσης Καλλιόπης. Ό Διόνυσος ήτο θεός τής αρχαίας Θράκης, υιός τοΰ Διός και τής Σεμέλης, οφείλει δέ τό δεύτερον συνθετικόν τοΰ ονόματος του στο σπήλαιον Νύσα τοΰ Παγγαίου "Ορους, όπου έζησε τά πρώτα παιδικά του χρόνια. Άπό τήν Θράκη ορμώμενος ό Διόνυσος επεκράτησεν ώς θεός ολοκλήρου τής αρχαίας Ελλάδος. Κατά τόν Πίνδαρον οί "Ελληνες θεωρούσαν τόν Διόνυσον άρχηγόν τοΰ οίνου, οί δέ Αθηναίοι τόν έτιμοΰσαν ώς ίατρόν.
Στήν Θράκη ό Διόνυσος έταυτίζετο με τόν θεόν Βάκχον ή καΐ τόν "Ιακχον. Επόπτευε δέ τάς εκδηλώσεις των θρησκευτικών τελετών και διασκεδάσεων και ιδιαιτέρως τοΰ τρύγου τών αχανών αμπελώνων τής Θράκης.
Ό Τρύγος
Ό τρύγος σ' ολόκληρη τη Θράκη, ιδιαιτέρως όμως στην Ανατολική, αποτελούσε μεγάλο και ευχάριστο γεγονός. Ό αείμνηστος Θρακιώτης ποιητής, πολιτικός και λόγιος Νικ. Κωνσταντάπουλος στο μεγάλο έμμετρο ποίημά του «Τα έπιλήνια» αρχίζει με την φράσιν: «Της Θράκης θέλησα να ψάλω τον τρύγο χρονικό μεγάλο» στην ίδιαιτέραν του πατρίδα, τον Σκοπόν των 40 Εκκλησιών.
Τό ϊδιο θα ημπορούσα να πώ και εγώ για το δικό μου χωριό το Μειγάλο Ζαλούφι της Άδριανουπόλεως άλλ' ακόμη γενικώτερα για όλη την Άνατολ. Θράκη.
Έκεΐ στην Άνατ. Θράκη λόγω τοϋ κλίματος άλλα και της ποιότητος των εδαφών δύο κυρίως ήσαν αί άσχολίαι τών γεωργών: ή μεγάλη καλλιέργεια εις σιτηρά και ή μεγάλη αμπελουργία.
Δεν λείπουν, βεβαίως, τά αμπέλια άπό τα διάφορα διαμερίσματα της Ελλάδος. "Ομως στην Άνατολ. Θράκη τα ειδικώς κατάλληλα χώματα, τα ελαφρώς επικλινή άμμοαργιλώδη κόκκινα χώματα, τα λεγόμενα άμπελοχώματα, βοηθούσαν ώστε ολόκληρες εκτάσεις να καλύπτωνται άπό αμπέλια και ή παραγωγή τοϋ κρασιού να είναι άφθονη καΐ σέ αρίστη ποιότητα. "Οχι δε μόνον στην σύγχρονη εποχή άλλα και στην αρχαιότητα και στην εποχή τοΰ Όμηρου. "Ετσι άπό τον "Ομηρο πληροφορούμεθα ότι ή Θράκη ήτο χώρα άμπελόεσσα, ότι ήτο χώρα ήδύοινος παράγουσα τον περίφημον βίμβλιον οίνον παραβαλλόμενον προς τό Όλύμπιον νέκταρ. Ό ίδιος κάμνει ίδιαιτέραν μνείαν για τον Μαρώνειον οίνον, ό οποίος έστοίχισε στον Πολύφηιμον τον μοναδικόν του όφθαλμόν και μας πληροφορεί ακόμη ότι κατά την πολιορκίαν της Τροίας τά πλοία τών Αχαιών έκουβαλοΰσαν συνεχώς κρασιά άπό τήν έναντι Άνατολ. Θράκην για να μεθύσουν οι πολεμίσται και νά άνθέξουν στα βάσανα της 10ετοΰς πολιορκίας.
Ολόκληρο το κείμενο σε pdf, κωδικός: thraki
και μερικές φωτογραφίες από τα κρασοάμπελα του ΠΣΑΒ